Het Internationaal Filmfestival Assen viert begin maart zijn veertigste verjaardag, met een rijk aanbod. Programmeur Henriëtte Poelman is dan ook ambitieus. Er mag best een dagje bij, vindt ze. Daarnaast zoekt ze meer samenwerking in Drenthe.
De veertigste editie. ,,Ja. Een van de oudste filmfestivals in het land. Mooi hè?”
Henriëtte Poelman beleeft haar tweede jaar als programmeur van het Internationaal Filmfestival Assen (IFA), dat in 1981 aftrapte als Festival Vrouwenfilms. De positie van de vrouw, in zowel de filmwereld als in de ‘gewone’, is nog altijd het thema. De naam van nu benadrukt de algemene toegankelijkheid. ,,Zo moet ons imago zijn. Toegankelijk.”
Veel documentaires maar weinig speelfilms van vrouwen
Feit is dat het IFA vrouwelijk talent een podium wil bieden en films vertoont die vanuit een ander perspectief worden gemaakt dan vanuit het klassiek mannelijke. Daar valt nog veel te winnen. ,,Opvallend. Veel documentaires worden gemaakt door vrouwen”, stelt Poelman vast. ,,Op het IDFA was het aanbod al zo’n beetje fiftyfifty. Voor speelfilms gaat dat nog lang niet op.”
Komt dat door een vanouds mannelijke dominantie bij filmmaatschappijen en distributeurs? ,,Ja, het kan aan het old boys network liggen dat zichzelf in stand houdt. Wij dragen er een steentje aan bij om het speelveld gelijk te trekken.”
Poelman, universitair opgeleid filmwetenschapper, kijkt uit naar het festival, dat op 6, 7 en 8 maart De Nieuwe Kolk als thuisbasis heeft. Het jubileum gaat daar vanzelfsprekend niet onopgemerkt voorbij. Foto’s en een tijdlijn van die veertigjarige geschiedenis zullen een wand sieren. Er is een expositie in het Drents Archief, waarbij je digitaal door programmaboekjes uit het verleden kunt bladeren.
Een speciaal jubileumprogramma bevat een retrospectief met vier films, één uit elk van de vier decennia van het bestaan: De stilte rond Christine M., de feministische film van Marleen Gorris uit 1982, Fucking Amal (1998), Fish Tank (2009) en Booksmart (2019). Alle zijn ze met inleidingen. Die bij Fucking Amal wordt verzorgddoor COC Drenthe & Groningen.
Ook mannen en mannelijkheid komen aan bod
Dat laatste is symbolisch voor de samenwerking die de programmeur nadrukkelijk zoekt, niet alleen met cultuurcollega’s in de provincie, ook met maatschappelijke instanties. Zo staat voor zondagmiddag een talkshow op de rol onder de titel 40 jaar Vrouw & Film, met filmmakers en -wetenschappers, maar ook een vertegenwoordiging van vrouwennetwerk Women Inc. en Atria, kennisinstituut voor emancipatie en vrouwengeschiedenis. ,,Dat zal gaan over beeldvorming, en niet alleen van vrouwen. Ook mannen en mannelijkheid komt aan de orde.”
Al langer werkt het IFA samen met Movies That Matter, dat mensenrechtenfilms presenteert. Nu voor het eerst ook met de Roze Filmdagen. Daarnaast omarmt Poelman zes van de filmhuizen van Drenthe. En dat stopt niet na het festival. ,,Later in maart geef ik bijvoorbeeld een inleiding bij Atlantique voor de filmclub van de Winsinghhof in Roden.”
De openingsfilm is nergens anders te zien
Haar festival opent ze met Antigone, en dat dan weer met gepaste trots. ,,Die is alleen bij ons te zien, nergens anders, behalve dan vorige maand op het festival in Rotterdam. Verder niet aangekocht kennelijk.” De film, genoemd naar de Griekse tragedie van Sofokles, gaat over een meisje van 16 dat met haar oma vanuit Algerije vlucht naar Canada. Haar broers belanden in de criminaliteit, waarna zij moet kiezen: het rechte pad volgen of haar broers helpen. ,,Antigone is met Engelse ondertiteling. Ik denk niet dat dit een probleem vormt. Nou ja, misschien komt er commentaar op, maar ik vind deze kans te mooi om hem te laten lopen.”
Poelman dacht nog even aan Babyteeth als openingsfilm, de debuutfilm van de Australische Shannon Murphy, over een (ook al) 16-jarig meisje, dat lijdt aan een terminale vorm van kanker. ,,Schitterende film. Zó ontroerend. Maar om nou iedereen met natte ogen een openingsfilm uit te laten lopen. Er zou dan vast niet gezellig worden nagepraat.”
Er kwam een verzoekje uit Straatsburg
Op verzoek van het Europees Parlement vertoont het IFA vanwege Wereldvrouwendag (8 maart) God Exists, Her Name is Petrunya. De film speelt zich af in Noord-Macedonië, waar als jaarlijks religieus ritueel een lokale priester een houten kruis in een stromende een rivier gooit. Tientallen mannen duiken daarna het water in, om als eerste bij dat kruis te kunnen zijn. Maar deze keer is dat Petrunya. Tot woede van de mannen. Hoe durft een vrouw deel te nemen aan dit ritueel? De film wordt zaterdag 7 maart in het Drents Archief vertoond.
Het is, geeft Poelman toe, een fikse klus om zo’n programma samen te stellen. Aan het IFFR (Internationaal Film Festival Rotterdam) heeft ze daarbij weinig. ,,Dan moet ons programma al rond zijn.” Dus ziet ze veel via links, thuis, op de tv. ,,Eerder keek ik ook wel onderweg in de trein. Op de laptop. Daarmee ben ik gestopt. Dat werkt niet.”
Streven: meer makers naar Assen voor contact met het publiek
Er komt zo veel moois uit, zegt ze, zo veel om te kiezen. Maar in Assen zelf toch ook, met die pakweg veertig titels. ,,Ook films die misschien al te zien zijn geweest, maar waarvan ik toch vond dat ik ze moest nemen. Zoals Amazing Grace, over en met Aretha Franklin. Fantastisch. Ik maakte mee dat het publiek in de zaal mee ging klappen.”
Elke programmeur is zo vlak voor een festival al lang weer bezig met de editie van het jaar erop. Hoe wil Poelman dat het IFA zich ontwikkelt? ,,Ik zou graag meer makers hier willen hebben voor Q&A’s en de samenwerking in Drenthe verder uitbreiden. Bovendien wil ik graag een dag extra programmeren. De hele vrijdag dus, in plaats van alleen ’s avonds de openingsfilm en -feestje. Dat zou heel mooi zijn.”
Op 6, 7 en 8 maart in De Nieuwe Kolk
Het Internationaal Filmfestival Assen is op 6, 7 en 8 maart in De Nieuwe Kolk en het Drents Archief in Assen. Voor informatie over het festival www.filmfestivalassen.nl.
IFA-trofee is dit jaar voor Halina Reijn en Carice van Houten
De jaarlijkse IFA Trofee, voor vrouwen die zich verdienstelijk hebben gemaakt voor de filmsector, gaat dit jaar naar Halina Reijn en Carice van Houten. Ze krijgen de prijs onder meer voor de door henzelf opgerichte productiemaatschappij Man Up.Het is de 34ste keer dat de trofee wordt uitgereikt. Vorig jaar ging deze naar Rifka Lodeizen. De uitreiking is verplaatst van zondag naar de openingsavond van het festival, op vrijdag 6 maart. Programmeur Henriëtte Poelman: ,,’t Hing er voor ons gevoel toch een beetje bij. Nu krijgen trofee en winnaars een betere plek.”Ze hoopt vurig dat tenminste een van de twee aanwezig zal zijn om de prijs in ontvangst te nemen. ,,Tot nu toe is dat al die jaren gelukt. Maar de agenda’s van Halina en Carice zitten overvol. Het zal lastig worden.”